پس از آغاز دور دوم مذاکرات صلح گفته می شود اعضای ارشد تیم مذاکره کنننده طالبان به دوحه برنگشته اند، گفته شده که ملا عبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر و شیخ عبدالحکیم، رئیس هیات مذاکرهکننده این گروه پس از پایان دور اول گفتگوهای به قطر نرفته اند.
حدود چهار هفته پیش، پس از یک وقفهی ۲۰ روزه هیأتهای مذاکرهکنندهی دولت افغانستان و طالبان، به ترتیب از کابل و پاکستان به مقصد دوحه پرواز کردند تا دور دوم مذاکرات صلح بینالافغانی را آغاز کنند. تاکنون، به استثنای یکی دو جلسهی تشریفاتی و حاشیهای، هیچ دیدار جدی میان هیأتهای دو طرف در چارچوب دور دوم مذاکرات بینالافغانی برگزار نشده است. مذاکرات به تعطیلی و انتظار اعلامنشده به سر میبرد و هیچ تحرک جدی در روند وجود ندارد. نهتنها هیچ جلسهی جدی میان دو طرف برگزار نشده است که چند اعلامیه و موضع اعتراضی با ادبیات نسبتا تند از سوی طرفهای دخیل در روند، فضا را تا حدی ملتهب کرده است.
چند روز پیش، نادر نادری، عضو هیأت مذاکرهکنندهی دولت افغانستان و سخنگوی این هیأت در تویتی گفت که ۹ روز است هیأت طالبان برای برگزاری جلسهی رسمی حاضر نشده است. پیش از آن، محمدامین احمدی، عضو دیگر هیأت در صفحهی فیسبوکش نوشت که طالبان در آرزوی آزادی زندانیانشان از محابس دولت افغانستان به واسطهی ایالات متحده و دوام جنگ تا دستیابی به یک نظام اسلامی است و تحت تأثیر این دو آرزو تمایلی به مذاکرهی اصولی با جانب جمهوریت ندارد. چهار روز پیش، حمدالله محب مشاور شورای امنیت ملی افغانستان در مراسم ایجاد قول اردوی مشترک نیروهای امنیتی گفت که طالبان از استقلال در تصمیمگیری برخوردار نیستند و نیتی برای صلح ندارند.
در پی رویکارآمدن حکومت جدید در ایالات متحده، با توجه به اختلافهای فاحش در دیدگاه و شیوهی برخورد با مسائل جهانی میان حکومت پیشین و حکومت جدید، انتظار میرود که سیاستهای ایالات متحده در خصوص مسائل جهانی دچار تغییرات جزئی یا رادیکال شود. بهتبع این انتظار، روند صلح افغانستان که به ابتکار و رهبری ایالات متحده آغاز شد، احتمالا از اعلام سیاست جدید این کشور در خصوص روند دوحه متأثر خواهد شد.
یک روز پیش از مراسم تحلیف جو بایدن، آنتونی بلینکن که از طرف آقای بایدن برای وزارت خارجهی حکومتش نامزد شده بود، اعلام کرد که حکومت جدید ایالات متحده توافق صلح این کشور با طالبان را بررسی خواهد کرد. سخنگوی کاخ سفید حدود یک هفته پیش تنها سه روز پس از رویکارآمدن حکومت جدید اعلام کرد که ایالات متحده میخواهد مطمئن شود که طالبان به تعهداتش در توافقنامهی دوحه مبنی بر کاهش خشونت و قطع ارتباط با گروههای تروریستی عمل کرده است. در پی این اعلام موضع، حمدالله محب مشاور شورای امنیت ملی افغانستان در توییترش نوشت که با همتای امریکاییاش جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده در خصوص روند صلح افغانستان گفتوگو کرده است. در این گفتوگو، آقای سالیوان گفته است که حکومت جدید ایالات متحده توافقنامهی صلح دوحه را بررسی میکند.
اعضای هیات مذاکره کننده دولت روز گذشته (یکشنبه، ۱۲ دلو) در یک نشست خبری آنلاین اعلام کردند که هیات مذاکره کننده طالبان هیچ علاقه ای به ادامه مذاکرات ندارند و این مذاکرات در حال حاضر متوقف شده است.
رسول طالب عضو تیم مذاکره کننده دولت می گوید که هیچ دلیلی برای تأخیر در آغاز مذاکرات وجود ندارد، بلکه هیأت مذاکرهکنندهی گروه طالبان شجاعت و غیرت صلح کردن ندارد. او گفت آنچه که از سوی طالبان مطرح شده، همه بهانه است.
این عضو هیأت مذاکرهکنندهی جمهوری اسلامی افغانستان همچنان گفت که طالبان میز مذاکره را رها کرده و با سفر به کشورهای دیگر برای دریافت دیدگاههای آنان، بهانههای غیرموجه و غیرقابل قبول را پیش میکشد.
آقای طالب تأکید کرد که گاها اگر طالبان مذاکره را قطع میکنند، بیانکنندهی موقف بلندتر این گروه نیست و تا زمانی که یافتن راهحل برای جنگ افغانستان از طریق گفتوگو را بهعنوان یک واقعیت نپذیرند، در عملکردشان نوسانات وجود خواهد داشت.
او در عین حال گفت که تا کنون مذاکره به بُنبست نرسیده، بلکه دچار رکود و وقفه شده است. به گفتهی او، دلیل این وقفه طالبان هستند، درحالی که هیأت مذاکرهکنندهی جمهوری اسلامی به جلوگیری از ضایع شدن فرصت برای حل مشکل افغانستان تأکید دارد.
شریفه زرمتی وردک، عضو دیگر هیأت مذاکرهکنندهی جمهوری اسلامی افغانستان گفت که بدون مذاکره، کشورهای دیگر مشکل افغانستان را حل نمیکنند. خانم زرمتی همچنان گفت که در حال حاضر روی آتشبس اجماع وجود دارد. او ابراز امیدواری کرد که طالبان نیز این موضوع را بیپذیرند و هرچه زودتر به میز مذاکره حاضر شوند.
او گفت: «آتشبس اولویت اساسی در آجندای پیشنهادی ما بوده است. هر نوع مشوره از سوی مردم صورت بگیرد ما طبق آن عمل میکنیم. منتظر هستیم که جانب مقابل [طالبان] به جلسات حاضر شوند.»
غلام فاروق مجروح نیز گفت که هیأت مذاکرهکنندهی جمهوری اسلامی افغانستان ۲۸ مورد را زیر شش عنوان برای آجندای مذاکرات پیشنهاد کرده است.
به گفتهی او، قطع جنگ و خونریزی، آتشبس و مشارکت سیاسی عادلانه که نظام افغانستان آینهی تمامنمای مردم افغانستان باشد و همه در آن احساس آرامش کنند، موضوعات اساسی هیأت جمهوری اسلامی افغانستان است.
همین طور، شریفه زرمتی وردک در واکنش به اظهارات شیرمحمد عباس استانکزی در مورد استعفای رییسجمهور غنی گفت که آقای غنی کرسی ریاستجمهوری را از طریق انتخابات بهدست آورده است.
مذاکرات بینالافغانی در ۲۲ سنبله سال جاری میان هیأتهای مذاکرهکننده دولت و طالبان در دوحه آغاز شد. این مذاکرات پس از توافق روی طرزالعمل آن بهمنظور مشورتهای بیشتر روی آجندای آن موقتا متوقف شد. دور دوم مذاکرات در شانزدهم جدی از سر گرفته شد.
هیأت مذاکرهکنندهی جمهوری اسلامی افغانستان میگوید که هیأت طالبان از مدتی به این طرف آمادهی برگزاری نشست عمومی نشده است.
خبرگزاری بخدی