کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید که ترورهای هدفمند خبرنگاران در چند ماه گذشته، بر روند کار اطلاع‌رسانی در سرتاسر این کشور تأثیر منفی گذاشته و افزایش این گونه حملات سبب افزایش خودسانسوری در جامعه‌ی رسانه‌ای نیز شده است.
در اعلامیه‌ی کمیسیون حقوق بشر که امروز (دوشنبه، ۸ جدی) منتشر شده، به نقل از مسئولان رسانه‌ها آمده است که شماری از زنان خبرنگار در ولایات کارشان را ترک کرده و دسترسی خبرنگاران حتا به ولسوالی‌های نزدیک به مراکز ولایات نیز دشوار شده است.
در اعلامیه همچنان گفته شده است که خبرنگاران در شماری از شهرها نمی‌توانند به سادگی گشت‌وگذار کنند.
براساس آنچه که در اعلامیه آمده است، شماری از خبرنگاران و نهادهای رسانه‌ای در ولایات با تهدید مواجه شده و هنگامی که به نهادهای مسئول دولتی گزارش کرده‌اند، با سهل‌انگاری این نهادها مواجه شده‌اند.
طبق این اعلامیه، بیش از ۱۰۰ خبرنگار و عضو نهادهای حامی خبرنگاران از سرتاسر افغانستان روز شنبه هفته‌ی جاری (۶ جدی) در نشستی با شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر، نگرانی‌ها و مشکلات‌شان را مطرح کرده‌اند.
کمیسیون حقوق بشر گفته است که جامعه خبرنگاری افغانستان در ماه‌های اخیر، تحت فشار روانی شدید قرار داشته و خبرنگاران نگران‌اند که ساحه‌ی کار و زندگی برای آن‌ها بیشتر از این محدود شود.
این کمیسیون همچنان گفته است: «دولت افغانستان هنوز از کارکرد خود در مورد جلوگیری از قتل‌های زنجیره‌ای خبرنگاران، پیگرد مظنونان و رسیدگی عدلی و قضایی به چنین قضایایی به جامعه رسانه‌ای افغانستان اطلاعاتی قناعت‌بخش نداده است.»
در اعلامیه آمده است که خبرنگاران به این باورند که اگر دولت افغانستان نتواند به آنان در مورد حفاظت از جان‌شان اطمینان بدهد، احتمال این وجود دارد که شماری از آنان کشور را ترک کنند.
طبق این اعلامیه، افزایش حملات هدفمند سبب افزایش خودسانسوری در جامعه‌ی رسانه‌ای شده و این فضای ترس می‌تواند پیامدهای ناگواری، به‌ویژه برای خبرنگاری تحقیقی در ولایات داشته باشد.
در اعلامیه‌ی کمیسیون حقوق بشر در مورد لغو پست سخنگویی والیان نیز اشاره شده و آمده است که این امر نگرانی‌هایی را مبنی بر مختل‌شدن روند گردش آزاد اطلاعات در میان خبرنگاران به دنبال داشته است.
این کمیسیون گفته است که بیشتر خبرنگاران در ولایات از چالش دسترسی به اطلاعات و معلومات اساسی شکایت دارند. به گفته‌ی کمیسیون، این خبرنگاران از دولت می‌خواهند که به‌منظور تأمین حق آزادی بیان و رسانه‌ها و رعایت حق مردم در دسترسی به اطلاعات، در مورد لغو پست سخنگویی ولایات تجدید نظر کند.
کمیسیون حقوق بشر در این اعلامیه چند خواست مشخص خبرنگاران را مطرح کرده است. براساس آنچه که در این اعلامیه آمده، خبرنگاران از جامعه جهانی خواسته‌اند که بر طرف‌های درگیر در افغانستان فشار وارد کنند تا آتش‌بس را بپذیرند و به ترورهای هدفمند و خشونت‌ها نیز پایان دهند.
خبرنگاران از دولت جمهوری اسلامی افغانستان نیز خواسته‌اند که جلو حملات هدفمند را گرفته و امنیت خبرنگاران را تأمین کند. همین طور، از دولت افغانستان خواسته شده است که پرونده‌های کشتار، تهدید و بدرفتاری با خبرنگاران را به‌منظور اجرای عدالت بر عاملان بررسی کرده و نتایج آن‌را با مردم و خانواده‌ی رسانه‌های افغانستان در میان بگذارد.
خبرنگاران از گروه طالبان نیز خواسته‌اند در صورتی که در ترورهای هدفمند خبرنگاران دست ندار‌د، باید در مورد چگونگی این ترورها به مردم پاسخ دهد و اسناد و اطلاعات خود را در مورد عاملان ترورها به مردم گزارش کند. به باور این خبرنگاران، تنها نپذیرفتن مسئولیت ترورهای هدفمند، نمی‌تواند مسئولیت را از دوش طالبان بردارد.
در همین حال، کمیسیون مستقل حقوق بشر از این خواست‌های خبرنگاران اعلام حمایت کرده و از دولت افغانستان و گروه طالبان خواسته است که به خواست‌های خبرنگاران پاسخ‌های عملی و نتیجه‌بخش بدهند.
این درحالی است که از تاریخ ۱۷ عقرب سال جاری تا کنون دست‌کم شش خبرنگار در افغانستان جان باخته‌اند. نهادهای امنیتی کشور، قتل چهار خبرنگار را تأیید کرده و دو مورد دیگر را «گازگرفتگی» و «خودکُشی» عنوان کرده‌اند.
خبرنگار
پروانه محمدی
خبرگزاری بخدی
