حزب عدالت و آزادی افغانستان به رهبری سرور دانش، معاون پیشین رئیسجمهوری امروز رسما اعلام موجودیت کرد.
این حزب امروز با انتشار اعلامیه ای گفته است که مبارزه با طالبان و ایجاد جمهوری فدرال در افغانستان محور اصلی مبارزات این حزب را تشکیل می دهد.
تا اکنون اعضای ارشد این حزب معلوم نیست و طالبان نیز هیچ واکنشی در این باره نشان نداده اند.
سرور دانش معاون محمد اشرف غنی احمدزی بود که با فرار از افغانستان نظام جمهوریت فروپاشید. آقای دانش خود را به سختی به ترکیه رساند و از آنجا همراه با خانواده اش در نیوزلند پناهنده شد.
دانش از چهرههای سیاسی قوم هزاره است. او زمان که در قدرت بود همواره از سوی جامعه هزاره بابت اینکه یک عضو انفعالی حکومت بود، مورد انتقاد گرفته بود.
برخی از چهره های سیاسی و فعالان قوم هزاره دانش را یک فرد به شدت ملاحظه کار می دانند که به گفته انها هیچ فعالیت مثمری برای قومش در زمان که در قدرت بود انجام نداده است.
حزب اعتدال گرا؟
سرور دانش، در آستانه آغاز دور دوم مذاکرات صلح افغانستان و طالبان گفته بود که دستاوردهای جمهوریت قربانی نظام امارتی نخواهند شد.
در اعلامیه حزب عدالت و آزادی افغانستان گفته شده است که منشور این حزب برپایه یک جنبش اعتدال گرا تهیه شده است. این حزب برای پیدا کردن راه حل بحران موجود در افغانستان به گفتگو تاکید کرده و گفته که جنگ را به عنوان راه حل در نظر ندارد.
پس از فروپاشی نظام جمهوریت و استقرار حاکمیت طالبان در افغانستان چندین جریان سیاسی در بیرون کشور اعلام موجودیت کردند.
به تازگی حرکت ملی صلح و عدالت که حنیف اتمر از اعضای کلیدی آن است اعلام موجودیت کرد.
نظام فدردالی
حزب عدالت و آزادی افغانستان گفته است که خواستار یک نظام سیاسی فدرال برای افغانستان است.
سرور دانش در زمان معاونیت ریاست جمهوری بارها از نظام جمهوریت دفاع کرده بود. او در ماه اسد ۱۳۹۶ گفته بود که نظامهای پارلمانی و فدرالی سبب بیثباتی در کشور میشود.
او همچنین گفته بود که نظام نیمهریاستی این ظرفیت را دارد که میتواند «بدون صدراعظم» باشد و در افغانستان چنین نظامی «از جهاتی بهتر» است؛ چرا که «در برخی از کشورها تجربه شده که وجود صدراعظم در کنار یک رییسجمهور منتخب با صلاحیتهای وسیع معمولاً باعث تضاد و ناهماهنگیها میشود».
در اعلامیه این حزب آمده است: «توصیه حزب عدالت و آزادی این است که زمان آن فرارسیده است که اجرای یک سیستم فدرال در کشور ما در چارچوب توافق ملی تسهیل شود».
این حزب گفته است که در زمان مناسب طرح تفصیلی خود را در باره نظام فدرالی ارایه خواهد کرد.
پیشتر نیز برخی چهره های سیاسی افغانستان به شمول لطیف پدرام طرح نظام فدرالی را مطرح کرده بود. قبل از آن و در جریان جنگ های داخلی اولین بار این طرح از سوی عبدالعلی مزاری، رهبر فقید حزب وحدت اسلامی مطرح شده بود.
در اعلامیه حزب عدالت و آزادی افغانستان گفته شده است که عدالت اجتماعی عبدالعلی مزاری، عدالت یک شعار صرف نیست، بلکه در عمل ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و اداری کشور را در بر می گیرد.