سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از جامعه جهانی به شمول سازمانملل متحد برای در پیش گرفتن “رویکرد تعامل” با طالبان به شدت انتقاد کرده است.
نعیم نظری، سرپرست این کمیسیون می گوید که جامعه بینالملی در قضایای افغانستان رویکرد حمایت از ارزشهای حقوق بشری را کنار گذاشته و با رویکرد سیاسی برخورد میکند.
آقای نظری به خبرگزاری بخدی گفت: “متاسفانه رویکرد عمومی در جهان به گونهای بوده است که از یک سو طالبان به عنوان یک حاکمیت از جنان نارساییهای بزرگ برخوردار است که جامعه بینالمللی نمیتواند این نارساییها را نادیده بگیرد و از جانب دیگر جامعه جهانی رویکرد تعامل با طالبان را ترجیح میدهد.”
در حدود 18 ماه حاکمیت طالبان نقض گسترده حقوق بشری در افغانستان اتفاق افتاده است، برخی از سازمانهای حقوق بشری طالبان را به ارتکاب جنایت جنگی متهم کردهاند، اتهامات که طالبان همواره آنرا رد کردهاند.
طالبان نخست آموزش دختران از صنف شش به بالا را ممنوع کردند و سپس تحصیل دختران در مقطع دانشگاهی و کار زنان در موسسات داخلی و بینالمللی را تعلیق کردند.
ممنوعیت سفر زنان بدون محرم، عدم ورود زنان به پارگهای تفریحی و اماکن گردشگری و منع ورود زنان به حمامها و باشگاهها دیگر محدودیتهای طالبان بود که علیه زنان وضع شده است.
با این حال، سازمانملل و برخی کشورها روابط خود را با طالبان حفظ کرده است و تقریبا هر هفته به مبلغ 40 میلیون دالر پول نقد وارد کابل می شود.
نعیم نظری میگوید که کمیتههای مختلف در تشکیل سازمانملل فعالیت میکنند که به گفته او میتوانند طالبان را به دلیل الحاق افغانستان به کنوانسیونهای این سازمان مجبور به رعایت مفاد این کنوانسیون ها کنند.
به گفته نظری، وضعیت در افغانستان تغییر خواهد کرد مشروط بر اینکه سازمان ملل و جامعه جهانی، بخواهند این تغییر صورت بگیرد.
نظری گفت: “وضعیت افغانستان بینهایت گنگ و در یک بیسرنوشتی مطلق قرار گرفته است، سازمان ملل و شورای امنیت ملی به شمول کمیتههای که در تشکیل سازمان ملل وجود دارند، می توانند در این عرصه فعال و باعث تغییر وضعیت شوند.”
کار در قلمرو دیکتاتور
نعیم نظری میگوید که رضاکاران حقوق بشری در داخل افغانستان هنوز هم با کمیسیون حقوق بشر افغانستان ارتباط دارند و هرازگاهی به کمیسیون گزارش میدهند که در نتیجه این همکاری کمیسیون گزارشی از حوادث و نقض حقوق بشری را از 15 اگست 2021 تا 15 اگست 2022 تهیه و منتشر کرد.
او میگوید که کار حقوق بشری در حال حاضر در افغانستان بسیار سخت و دشوار است و در حقیقت تهیه گزارش به معنای کار در قلمروی دیکتاتور میماند.
سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از آنچه در کشور میگذرد به شدت اظهار نگرانی کرد و گفت که جان نظامیان حکومت پیشین در خطر است.
او گفت: “ما شدیدا نگران وضعیت و شرایط کنونی در افغانستان هستیم، بدون شک نظامیان و کارمندان حکومت پیشین در تهدید و خطر مرگ قرار دارند، حوادث که علیه شماری از نظامیان حکومت پیشین اخیرا در افغانستان رخ داده جنایتی است که به ندرت در کشور قبلا رخ داده بود. می توانیم بگوییم که قتل نظامیان حکومت پیشین از سوی طالبان حوادثی را رقم زده که در تاریخ افغانستان بیپیشنه بوده است.”
نظری، طالبان را در گذشته و حال متهم به نقض گسترده حقوق بشر کرد و گفت که طالبان مرتک جرایم زیاد در عرضه حقوق بشری شده و باید در این مورد پاسخگو باشند.
دفاتر کمیسیون در تصرف نیروهای طالبان
نعیم نظری میگوید که طالبان تمامی اموال، امکانات و دارایی کمیسیون حقوق بشر افغانستان را تصرف کرده و تایید کرد که در برخی دفاتر ساحوی این کمیسیون نیروهای طالبان حضور فیزیکی دارند و به آزار و اذیت مردم میپردازند.
او گفت: “متاسفانه ما هیچ دسترسی به اموال و دفاتر کمیسیون نداریم، به این علت ما دقیقا نمیدانیم که در دفاتر کمیسیون چی میگذرد، اما تبصره های زیادی در این زمینه وجود دارد که گفته می شود متاسفانه قطعات نظامی طالبان و قطعات که سبب آزار و اذیت مردم می شوند در تعداد این دفاتر جابجا شدهاند.”
زنان که صدای شان شنیده نشد
سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از قضیه الهه دلاورزی، یکی از بارزترین قضایای نقض آشکار حقوق بشری در کشور یاد کرد که به گفته او خانم دلاورزی و خانواده اش قربانی توطیه طالبان شدهاند.
او هشدار داد اگر سازمان ملل و جامعه جهانی در این مورد مداخله نکنند، جان این خانم، خانواده او و شماری زنان در قید طالبان، در خطر مرگ قرار دارد.
نظری میگوید که صدها زن در نزد طالبان زندانی هستند که صدای آنها شنیده نشده است و جامعه جهانی آنها را به حال خودشان رها کردهاند.
او میگوی که کمیسیون دسترسی به زندان طالبان ندارد و به همین دلیل نمیداند که چی تعداد از زنان فعال مدنی و حقوق بشری در قید طالبان هستند.
سرپرست کمیسیون حقوق بشر افغانستان از جامعه جهانی انتقاد که پس از اگست 2021 کمکها را به کمیسیون قطع کرده است و این کمیسیون در حال حاضر با امکانات ناچیز و با شماری از رضاکاران و کارمندان متعهد به اصول حقوق بشری، فعالیت میکند.
او تایید کرد که کمیسیون نمیتواند در حال حاضر آنطوری که توقع میرود در راستای برقراری عدالت و تامین حقوق بشری در افغانستان فعالیت کند، زیرا به گفته او، در این 18 ماه از هیچ نهاد بینالمللی کمک دریافت نکرده است.
نظری میگوید که این توانایی در کمیسیون حقوق بشر افغانستان وجود دارد که در راستای منافع مردم و مبارزه با تبعیض و نقض حقوق بشر فعالیت کند مشروط بر اینکه جامعه جهانی کمیسیون را حمایت و پشتیبانی کند.
مردم افغانستان به گروگان گرفته شده
نظری میگوید که در جریان دستکم بیست سال اخیر طالبان بارها مردم در قریهها و مناطق جنگی را به گروگان گرفتند و حالا که این گروه در کل افغانستان مسلط شده تمامی مردم را به گروگان گرفته است.
او افزود که این گروگانگیری و استفاده ابزاری از مردم به ویژه خانمها و خانوادههای نیازمند در تقابل آشکار با حقوق بشردوستانه بینالمللی قرار دارد.
نظری گفت: “گروگانگیری مجموع مردم افغانستان توسط چند هزار طالب از اگست 2021 صورت گرفت و طالبان مردم را به عنوان ابزار و چانه زنی سیاسی با جامعه جهانی مورد استفاده قرار میدهند.”
به گفته او: “اینکه در نتیجه این گروگانگیری فشار بیشتر به مردم عادی و غریب افغانستان وارد میشود برای طالبان مهم نیست زیرا این گروه هیچ گونه حس تعلق به مردم افغناستان ندارد و به همین دلیل طالبان در برابر وضعیت اقتصادی مردم، افزایش گراف فقر و بیکاری بیباکانه برخورد میکنند.”
او تاکید کرد که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نگران آنعده از خانوادههایست که ناناور و سرپرست خانواده زنان هستند و براساس دستور طالبان حالا این زنان بیکار شده و در خطر فقر، تنگدستی، قحطی و گرسنگی و حتی مرگ قرارگرفته اند.