به تازگی مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کره است که دستکم سیزده خبرنگار و کارمند رسانهای در نزد طالبان زندانی اند.
این مرکز گفته که آخرین خبرنگاری بازداشتی، محمد حسین ولایتی، عکاس خبری ایرانی است که چند روز پیش از سوی طالبان بازداشت و به زندان منتقل شده است.
آقای ولایتی عکاس و تدوینگر خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران ایران است که روز شنبه (۲۸ اسد) هنگام بازگشت به ایران، در میدان هوایی کابل بازداشت شد.
طالبان تا هنوز در باره دلیل و علت بازداشت این عکاس خبری ایرانی چیزی نگفتهاند اما خبرگزاری تسنیم نوشته است که نیروهای امنیتی طالبان بدون هیچ توضیح عکاس این رسانه را بازداشت کردهاند و پیگیریها برای آزادی او تا اکنون نتیجه نداده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان با انتشار اعلامیهای با ابراز نگرانی از بازداشت محمد حسین ولایتی، از طالبان خواسته که این عکاس خبری را آزاد کنند و به روند بازداشت و آزار و اذیت خبرنگاران در افغانستان پایان دهند.
در دو سال اخیر دهها خبرنگار بازداشت شدند که بعدا شمار آنان پس از گذاشتن ضمانت از زندان آزاد شدند اما تعداد خبرنگاران هنوز هم در نزد طالبان زندانی اند، مانند مرتضی بهبودی.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که در دو هفته گذشته دستکم ۱۱ خبرنگار در مناطق مختلف کشور بازداشت شدهاند که از جمله آنان نُه نفر همچنان در زندان بهسر میبرند.
براساس آمار منتشر شده این مرکز دستکم چهار خبرنگار دیگر که در ماههای اخیر بازداشت شده بودند نیز در زندان اند که با این حساب مجموع خبرنگاران و کارمندان رسانهای که در حال حاضر در نزد طالبان زندانیاند به ۱۳ نفر میرسد.
دلیل بازداشت اکثریت این خبرنگاران روشن نیست و مسئولان طالبان در این زمینه چیزی نگفتهاند. اما برخی خبرنگاران را اداره استخبارات طالبان به اتهام جاسوسی بازداشت و زندانی کرده است.
این در حالیست که مقامات طالبان بارها گفتهاند که هیچ خبرنگاری به اتهام فعالیت خبرنگاری نزد این گروه زندانی نیست.
خیرالله خیرخواه، سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان گفته که در سال گذشته در سطح کشور، هیچ خشونتی در برابر خبرنگار ثبت نشده است.
درخواستهای نهادهای بینالمللی از جمله سازمان خبرنگاران بدون مرز برای رهایی خبرنگاران در قید هنوز از سوی طالبان پذیرفته نشده است.
این در حالیست که سران این گروه به درخواستهای جامعهجهانی برای آزادی فعالان مدنی نیز واکنش نشان نداده اند.
به تازگی شماری از فعالان مدنی برای آزادی مطیعالله ویسا از بازداشت طالبان به رهبران جهان نامه سرگشاده نوشتتند.
در این نامه که آن را شماری از فعالان مدنی، حقوق بشر، رسانهها، دانشگاهها و مقامات حکومت پیشین امضا کردهاند، خواهان آزادی مطیعالله ویسا، از بازداشت طالبان شدند.
آقای ویسا از فعالان حوزه آموزش بود که برای دختران و پسران در مناطق محروم قرطاسیه و لوازم مورد نیاز مکتب را تهیه میکرد.
اداره استخبارات طالبان ویسا را در ۷ حمل ۱۴۰۲ (حدود پنج ماه پیش) بازداشت کرد. این گروه بدون هیچ توضیحی او را به «فعالیتهای غیرقانونی» متهم کرده است.
نویسندگان نامه سرگشاده بازداشت ویسا را غیرقانونی خوانده اند.
در این نامه نوشته شده است که طالبان با نقض نظاممند حقوق بشر، زنان مدافع حقوق بشر، فعالان مدنی، روزنامهنگاران و زنان معترضی را که خواهان حمایت از حقوق اساسی بشر از جمله حق تحصیل، اشتغال و مشارکت سیاسی هستند آزار و اذیت میکند.
در نامه پیشنهاد شده است که رهبران جهان باید تمامی تعاملات دیپلوماتیک خود با طالبان را به حالت تعلیق درآورند.
نویسندگان نامه افزودهاند که جامعه جهانی باید برای هر گونه تعامل، حتی در پایینترین سطح دیپلوماتیک، پیش شرطهایی برای آزادی بیقید و شرط و فوری همه مدافعان حقوق بشر و فعالان جامعه مدنی از جمله آزادی آقای ویسا اعمال کنند.
طالبان در دو سال حاکمیت شان، محدودیتهای سختی را علیه خبرنگاران، فعالان مدنی و شخضیتهای فعال در حوزه آموزش اعمال کردهاند.
افراد این گروه اعتراضات مدنی و تظاهرات زنان را سرکوب کردند و شماری از معترضان را بازداشت، شکنجه و زندانی کردند.
گزارشها حاکیست که طالبان به شماری از زنان معترض و فعالان مدنی در زندانها تجاوز جنسی کردند.
کارشناسان میگویند که طالبان از چرخش اطلاعات آزاد و فعالیت رسانهها ترس دارند و سران این گروه تلاش میکنند تا با کنترول فعالان مدنی و رسانهها جامعه را در تاریکی مطلق اطلاعاتی قرار دهند.